Życie św. Benedykta, jego reguła i co po sobie pozostawił

Epoka św. Benedykta to czas , gdy kończyła się epoka antyczna, a zaczynały się wędrówki ludów, okres zamętu i chaosu. W czasach, gdy dookoła panowała przemoc i bezprawie, grupy ludzi tworzyły wspólnoty , zajmujące się pracą, nauczaniem i modlitwą. Wtedy to św. Benedykt stworzył nowy model życia monastycznego, a 300 lat później Karol Wielki zalecił jego Regułę jako wzór dla wszystkich zakonów.
Świętość Benedykta spostrzeżono już za jego życia. Świętym nazywał go biograf już w VI wieku, a jego kult do Polski przynieśli św. Wojciech i jego brat Radzim- Gaudenty. Pamiątką tego jest jeden z najstarszych kościołów w Krakowie.
Podstawowym, głównym źródłem wiedzy o życiu Benedykta jest dzieło papieża Grzegorza Wielkiego (VI w), słynne "Dialogi". Grzegorz odszukał naocznych, ostatnich już świadków - mnichów : Konstantyna, Walentyniana, Symplicjusz i Honorata.  Wypytał ich o życie świętego i spisał ustalenia.
Benedykt urodził się w Nursji ok. roku 480 . Naukę rozpoczętą w Rzymie porzucił ze względu na zwyczaje panujące w tym mieście (rozwiązłość, degeneracja) i udał się do Enfide. W tych stronach św. Benedykt przebywał ok. 30. lat.
W Enfide stał kościół, obok którego mieszkali "czcigodni mężowie" bez opata. Pobyt w tym miejscu zaowocował postanowieniem, że zostanie pustelnikiem. Uciekł z Enfide i znalazł na pustkowiu ustronną miejscowość, Subiaco. Tam zamieszkał w jaskini, zwanej Sacro Speco. Przebywający w pobliżu mnich Roman dał Benedyktowi habit i ostrzygł mu głowę (tonsura) oraz udzielił rad, jak przetrwać na pustkowiu.
Z czasem, gdy wieści o mądrym mnichu rozeszły się po okolicy, przybywali do niego ludzie, przynosili pożywienie i inne dary w zamian za rady , przyprowadzali swe dzieci na naukę, pustelnia zamieniała się powoli w opactwo.
Mnisi z pobliskiego Vicovaro namówili Benedykta, by zastąpił ich właśnie zmarłego opata. Ten nakazał im, by przestrzegali zasad życia monastycznego i surowo pilnował tego. Niestety zakończyło się to niepowodzeniem, cudem uniknął otrucia. Powrócił na swoja pustelnię, która jednak już była gwarnym, prężnie żyjącym opactwem. Wtedy to zostali mu ofiarowani Maur (wkrótce pomocnik Mistrza) i Placyd, dziecko jeszcze, który też potem odegrał znaczną rolę w rozwoju życia monastycznego, a ich życie
obrosło legendą.
W miarę napływu do Subiaco  nowych adeptów,Benedykt zbudował 12 klasztorów, w każdym z nich umieścił powołanego przez siebie opata i 12. jego uczniów- mnichów. Opuścił to miejsce statecznie w 529 roku, a bezpośrednią przyczyną miały być praktyki zazdrosnego sąsiada (2 D 8).
Podobno na Monte Cassino zaprowadziły św. Benedykta dwaj aniołowie. Tam trafił na jakiś ośrodek pogańskiego kultu. W miejscu, gdzie wcześniej składano pogańskie ofiary, zbudował oratorium- kaplicę pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela i tam przygotował sobie miejsce wiecznego spoczynku. Usytuowaną niżej,  świątynię ku czci Apollina czy Jupitera  zamienił na kaplicę pod wezwaniem św. Marcina.
Na Monte Cassino powstała słynna Reguła benedyktyńska, tam też św. Benedykt zakończył swój żywot, jak opisuje Grzegorz Wielki, w pozycji stojącej, podtrzymywany przez braci w dniu 21 marca 547 roku. Został pochowany obok swej siostry bliźniaczki- św. Scholastyki w oratorium na Monte Cassino. Relikwie przenoszono wielokrotnie, dziś znajdują się na terenie Francji.
Sława Benedykta rozeszła się po świecie chrześcijańskim jeszcze za jego życia. Przybywali do niego liczni goście.  Jednym z nich (547 rok) był Sabinus, biskup Canossy, legat papieża w Konstantynopolu, który brał udział w synodzie rzymskim w latach 30. Wcześniej królowi germańskiemu, Totili, Benedykt przepowiedział śmierć po 10. latach panowania i tak się stało.
Niezwykła rzeczy o św. Benedykcie głosiły wizjonerki św. Hildegarda (XIIw), św. Gertruda i Mechtylda (XIV w).
Myśl Benedykta jest zbudowana na dwóch podstawowych założeniach, a mianowicie na modlitwie i pracy. Reguła odrzuca niewolnictwo, tak fundamentalne dla świata starożytnego.Reguła benedyktyńska zbiera długie doświadczenia mnichów starożytnych i ujmuje je w zasady życia wspólnoty w sposób, który znakomicie pasował do potrzeb tysięcy klasztorów na zachodzie Europy. Inne reguły zakonne, mnisze i kanonickie, nawiązywały zawsze do klasycznego wręcz wzoru, jakim stał się tekst św. Benedykta od momentu
wprowadzenia go przez Karola Wielkiego we wszystkich klasztorach jego cesarstwa. Zabytkowa ambona z Sandomierza przedstawia św. Benedykta, któremu z boku wyrasta owocujące drzewo. Myśl artysty staje się jasna, gdy spojrzymy ile zakonów żyje wg Reguły św. Benedykta. Wymieńmy dla przykładu kamedułów, cystersów, benedyktynów, sakramentki czy benedyktynki misjonarki. Myśl Patriarchy pozostaje wciąż żywa i nieustannie wydaje owoce.

Paweł VI, ogłaszając 24 października 1964 roku św. Benedykta  patronem Europy, uznał w ten sposób wielki wkład tego świętego w tworzenie cywilizacji i kultury europejskiej.
 W tradycji zachodniej święty uważany jest za patrona wielu zakonów, architektów, górników, inżynierów, nauczycieli, speleologów, uczniów, wydawców; jest też orędownikiem osób otrutych. Benedykt jest czczony jako patron dobrej śmierci.




Źródła:

"Święty Benedykt" Paweł Sczaniecki OSB
http://pl.wikipedia.org/wiki/Benedykt_z_Nursji
http://www.benedyktyni.pl/benedykt.htm